Kunnen we op de lange termijn files voorkomen?

Files zijn al jarenlang een van de grootste ergernissen van Nederlanders in het verkeer. Nu de meeste van ons door de coronacrisis thuiswerken, zijn files voorlopig even verleden tijd. Zo heeft corona toch een voordeel: minder reistijd, niet meer in de file staan, en meer tijd over voor andere dingen. Dat wordt weer even wennen als we na corona allemaal weer massaal in de file staan. Of kunnen we ook op de lange termijn files voorkomen?

Onbewuste keuzes leiden na corona weer tot files

Om files te voorkomen, is woon-werkverkeer terugdringen het belangrijkste. Meer thuiswerken helpt en lijkt daarmee een mooi streven, ook na corona. Maar de kans is groot dat we na de coronacrisis weer snel terugvallen op onze oude gewoontes. We stappen dan elke dag weer in de auto en rijden zo weer de file in. Zelfs als we ons er op dit moment zo bewust van zijn dat dat niet altijd het meest efficiënt is.

Dat komt omdat mensen niet altijd in staat zijn om een hele bewuste, rationele keuze te maken. Veel van onze keuzes worden meer onbewust gemaakt. De situatie waarin we ons bevinden, lokt standaard bepaalde keuzes uit. Dat gebeurt op de automatische piloot. En waar deze situatie dankzij de coronacrisis nu zo is ingericht dat we niet meer elke ochtend de auto in stappen, zal deze situatie na de coronacrisis ook snel weer veranderen waardoor we dit wel weer doen. De files komen zo na corona snel weer terug.

Bewuste keuzes kunnen ook na corona files tegengaan

Zolang er op de lange termijn niks verandert aan de situatie, zal ook ons gedrag op de lange termijn niet veranderen. We zullen daarom actie moeten ondernemen als we mensen willen blijven stimuleren om ook na de versoepelingen van de coronamaatregelen niet meer standaard in de spits met de auto naar werk te komen en in de file te staan. Alleen op die manier kunnen we het fileprobleem tegengaan.

Daarmee wil ik niet zeggen dat iedereen voor altijd elke dag thuis moet blijven werken. Natuurlijk vraagt de situatie soms van ons dat we de auto instappen om naar werk te gaan, omdat we op kantoor bijvoorbeeld productiever werken of graag een praatje willen maken met onze collega's. Dat is niet erg. Maar idealiter leidt de situatie ons niet standaard tot het een of het ander en kunnen we zelf elke dag een bewuste keuze maken: wat is vandaag beter? In de auto stappen om naar werk te rijden, of thuiswerken?

Goed dus om er nu alvast bij stil te staan hoe je de situatie zo kunt inrichten dat we ook na corona files kunnen voorkomen. Bijvoorbeeld: zorg ervoor dat mensen ook na de coronacrisis goede mogelijkheden hebben om te videobellen, geen sociale druk ervaren om elke dag op kantoor te zitten, en gemakkelijk aan collega’s kunnen laten weten wanneer zij thuiswerken. Zorg er anderzijds ook voor dat ze gemakkelijk naar kantoor kunnen komen, daar een degelijke werkplek hebben en gezellig met collega’s samen kunnen zijn. Zo help je mensen om elke dag een bewuste keuze te maken. Wat werkt voor mij vandaag het beste? En waar werk ik vandaag het beste? Dat is goed voor het welzijn van medewerkers en goed voor jouw organisatie.