Duurzamer kiezen met inzicht in de impact van consumptiegoederen
De productie en consumptie van goederen brengen milieukosten en sociale kosten met zich mee. Het zijn onzichtbare kosten die bij de aanschaf van een product niet worden betaald, maar die hoe dan ook op lange termijn moeten worden terugbetaald om de aarde leefbaar te houden. We moeten ons bewust worden van deze kosten en de impact die onze consumptie op de wereld heeft. Dat is een hele belangrijke eerste stap om de negatieve impact van productie en consumptie tegen te gaan.
Waarom zou dit helpen om duurzamere keuzes te maken?
Op dit moment in bewustwording en inzicht geven dus stap één. Dat ligt aan de fase waarin we als consumenten zitten. Veel mensen willen namelijk wel duurzaam kiezen, maar weten nog niet zo goed wat dat dan precies inhoud. Dat komt omdat mensen op dit gebied nog weinig inzicht, informatie en duidelijkheid krijgen.
Vergelijk het met informatie over gezonde voeding. Die krijgen we al ons hele leven. De meeste van ons weten grofweg welke voeding wel en niet goed voor ons is. En zo niet, dan zijn er hulpmiddelen om ons in ieder geval op weg te helpen, zoals de ingrediënten en voedingswaarden op de verpakking. En initiatieven zoals Nutriscore zullen verantwoord kiezen in de toekomst nog gemakkelijker maken. Dus, vinden we gezondheid belangrijk, dan worden we in elk geval in staat gesteld om onze voedingskeuzes hierop te baseren.
Maar onze kennis over en inzicht in sociale impact of milieu impact gaat eigenlijk niet verder dan dat dierlijke producten niet milieuvriendelijk zijn, en dat Tony Chocolonely en Fairtrade zich inzetten om een negatieve sociale impact te verminderen. Het is belangrijk dat we de duidelijkheid en eenduidigheid van informatie voor de consument verhogen. Zo kunnen mensen die duurzaamheid belangrijk vinden in elk geval weloverwogen keuzes maken. Daarom is inzicht geven een effectieve volgende stap die ons zal helpen om meer duurzame keuzes te maken.
Hoe zou dit er in de praktijk uit moeten zien?
Organisaties zoals Eosta en True Price zetten zich ervoor in dat we de milieu impact en de sociale impact van (voedsel)producten in kosten kunnen uitdrukken en zichtbaar maken. Het is natuurlijk super goed dat er modellen komen waarmee we de impact kunnen berekenen in termen van kosten. Het daadwerkelijk vragen van eerlijke prijzen voor producten op basis van impact is in eerste instantie misschien nog wat veel gevraagd, maar hierdoor kunnen op zijn minst een indicatie van de daadwerkelijke kosten geven.
Mensen vinden duurzaamheid steeds belangrijker, en op deze manier stellen we consumenten in elk geval in staat om bewustere keuzes te maken als zij dat willen. Daarnaast zal het niet alleen consumenten beïnvloeden, maar ook (andere) producenten. Want omdat de consument duurzaamheid steeds belangrijker vindt en meer inzicht krijgt in wat wel en niet duurzaam is, wordt het ook belangrijk voor organisaties om hier serieuze stappen in te zetten ten behoeven van een duurzamer bedrijfsproces en imago.
De impact van consumptiegoederen omrekenen en uitdrukken in kosten heeft het voordeel dat het eenduidig en duidelijk is. Daarnaast zijn mensen gewend om producten te duiden op basis van (onder andere) kosten. Maar daar schuilt ook een gevaar. We zijn namelijk gewend dat duur staat voor beter. Duurdere producten worden dan ook vaak geassocieerd met wél duurzaam, terwijl duurder in dit geval juist meer milieu impact betekent. Dat kan in eerste instantie verwarrend zijn en daarom tot de verkeerde keuzes leiden.
Daarnaast willen we, totdat de eerlijke prijs ook daadwerkelijk voor producten gevraagd wordt en dat geld ook op de juiste plek terecht komt, voorkomen dat mensen denken: ik kan het betalen dus het is prima. Terwijl we liever willen dat ze producten met een lagere impact kopen. Daarom is het, zeker totdat er daadwerkelijk een eerlijke prijs voor producten gevraagd wordt, een goed idee om ook een duidelijke evaluatie aan die kosten te hangen. Dat is wat er bijvoorbeeld ook bij Nutriscore gebeurt met behulp van de kleuren van een stoplicht. Zo kunnen we mensen extra sturing geven in wat wel goed en niet goed is voor de wereld.
Dus, samengevat?
Onze consumptie heeft een grote impact op de wereld. We moeten consumenten helpen om duurzamere keuzes te maken. Omdat mensen op dit moment nog weinig inzicht krijgen en kennis hebben over de impact van hun consumptie op de wereld, is inzicht en informatie geven een effectieve eerste stap. Dat kan bijvoorbeeld door de sociale kosten en milieukosten die de productie en consumptie van goederen met zich meebrengt te berekenen en inzichtelijk te maken. Ter verduidelijking zouden we deze kosten ook moeten evalueren en moeten aangeven hoe groot de impact is. Zo stellen we mensen in elk geval in staat om duurzamere keuzes te maken. Ze stimuleren om dat ook daadwerkelijk te doen, komt daarna.
Bronnen
De inspiratie voor dit artikel komt van deze aflevering van Zembla. Zie ook: